چگونگی تعریف دامنه سیستم مدیریت کیفیت در استاندارد ISO 9001: 2015

این مقاله به صورت اختصاصی توسط تیم فنی ایزوسیستم آماده شده است، هرگونه بهره برداری بدون ذکر نام و آدرس منبع شرعا و قانونا ممنوع می باشد.


چگونگی تعریف دامنه سیستم مدیریت کیفیت در استاندارد ISO 9001: 2015

تعیین دامنه سیستم مدیریت کیفیت (QMS) بخشی از الزامات ایزو ۹۰۰۱ برای مدت زمان طولانی است. این دامنه بخش مهمی از کتابچه راهنمای کیفیت است و جزئیات هر گونه استثنا از الزامات ISO 9001 و توجیه برای این منظور در آن درج می گردد. از طریق دامنه است که تعریف می شود چه سیستم مدیریت کیفیتی در سازمان شما باید تعریف گردد.
با انتشار بروز رسانی جدید الزامات ISO 9001: 2015، برخی از توضیحات اضافی در مورد تعریف محدوده QMS لحاظ شده است. این توضیحات به استاندارد سازی چگونگی تعریف دامنه QMS کمک می کند.

الزامات مرتبط با دامنه در استاندارد ISO 9001: 2015 چیست؟

بند ۴.۳ از متن استاندارد مورد نیاز برای تعیین دامنه سیستم مدیریت کیفیت: در یادداشتی در مورد سیستم مدیریت یکپارچه، اعلام شده است که QMS میتواند کل سازمان را شامل شود، به طور مشخص توابع سازمان، بخشهای سازمان، و یا یک یا چند توابع در یک گروه از سازمان. برای شروع، در هنگام تعیین دامنه سه ملاحظه وجود دارد:

  • مسائل داخلی و خارجی مربوط به هدف سازمان، مسیر استراتژیک و توانایی دستیابی به نتایج مورد نظر است
  • الزامات بخش های مربوطه
  • محصول و خدمات سازمان

علاوه بر این، دامنه شامل هر گونه الزامات استاندارد ISO 9001 می باشد که می توان آن را اعمال کرد و اگر الزامی است که مورد استفاده قرار نگیرد، سازمان از آن به عنوان دلیل عدم تطابق محصول و خدمات استفاده نمی کند. دامنه باید محصولات و خدمات تحت پوشش سیستم QMS (سیستم مدیریت کیفیت) را توجیه کند و توجیهی برای مواردی که استانداردهای ایزو ۹۰۰۱ را نمی توان اعمال کرد داشته باشد.

چگونه دامنه سیستم مدیریت کیفیت را برای سازمان خود بنویسیم؟

شایع ترین است که دامنه سیستم مدیریت کیفیت، کل سازمان را پوشش می دهد. بعضی از استثنائات ذکر شده این است که QMS شما فقط یک مکان فیزیکی شرکتی با چند مکان را پوشش می دهد (به عنوان مثال در یک کارخانه با سه خط مونتاژ که خطوط مونتاژ ۱ و ۲ برای خودرو در نظر گرفته شده و الزامات مربوط به خود یعنی ایزوTS 16949 یا IATF را باید پاس کنند ولی خط مونتاژ سوم مرتبط با خودرو نیست و تنها نیاز است که الزامات ایزو ۹۰۰۱ را پاس کند).

بنابراین دامنه شما باید مکان های فیزیکی سیستم مدیریت کیفیت (QMS)، محصولات یا سرویس هایی را که در فرایندهای QMS ایجاد شده اند، و همچنین صنایع مورد استفاده را شناسایی کند. دامنه باید به اندازه کافی روشن باشد تا کسب و کارتان را شناسایی کند و اگر در تمام بخش های کسب و کار قابل اجرا نباشد، باید به راحتی شناسایی کنید که کدام بخش است. بعضی مثالها میتواند به شرح زیر باشد:

شرکت تولیدی XYZ واقع در لندن انگلستان، تولید قطعات مکانیکی در صنعت هوافضا و خودرو در اروپا است.
مشاوران XYZ واقع در دفاتری در اروپا، آسیا و آمریکای شمالی، پشتیبانی فناوری اطلاعات را به شرکت های هر صنعت ارائه می دهند.
شرکت محاسباتی XYZ خدمات نرم افزاری را به شرکت های صنایع ماشین آلات و ماشین آلات سنگین در آمریکای شمالی و جنوبی ارائه می دهد.
صنایع XYZ یک بخش از XYZ International است که در اندونزی فعالیت می کند و محصولات کاغذی را به بازار آسیا عرضه می کند.

دامنه فعالیت خود را روشن و مختصر بنویسید

دامنه شما محدودیت مقدار ندارد و باید اطلاعات کافی برای تعیین اینکه چه چیزی توسط فرایندهای سیستم مدیریت کیفیت پوشش داده می شود، داشته باشد. با این حال، مهم است که دقیقا روشن شود که شامل چه مواردی هست و نیست.

اگر برای شما روشن نیست که چه فرایندی در شرکت شما توسط QMS پوشش داده شده است، پس چگونه آن را برای یک ممیز خارجی یا یکی دیگر از طرفین ذیصلاح روشن می کنید؟ بیانیه ی دامنه خود را ساده و آسان تنظیم کنید با هدف جلوگیری از سوالات غیر ضروری در مورد فعالیت هایی که ممکن است انجام دهید که ممکن است برای صدور گواهینامه سیستم مدیریت کیفیت شما قابل اجرا نباشد.


این مقاله به صورت اختصاصی توسط تیم فنی ایزوسیستم آماده شده است، هرگونه بهره برداری بدون ذکر نام و آدرس منبع شرعا و قانونا ممنوع می باشد.

نیاز به مشاوره دارید؟ با ما تماس بگیرید...

تماس با ایزوسیستم ۳۳۴۴۴۸۱۳-۰۲۳ و ۳۳۴۴۴۸۱۴-۰۲۳

ایزوسیستم برترین مرکز صدور مدارک بین المللی ایزو و دارنده مجوز سازمان صنعت، معدن و تجارت می باشد.

هشدار: مراقب نیش مراکز بدون مجوز رسمی در حوزه ی خدمات مشاوره و صدور گواهینامه های ایزو باشید!